pӘтиләре сугышып йөргән чакта,/p pАлар нәни бала булганнар…/p pТәпи йөрер- йөрмәс бала- чага /p pБуразнадан билчән утаган./p pИлгә- икмәк, авыл үзе өчен /p pКөлчә салган алабутадан./p pБер бәләкәй көлтә ега алган /p pУл елларның хуҗасын./p pОлылар кебек күтәргән бит шулар/p pИл хәсрәтен, Ватан нужасын./p pСугыш… Нинди дәһшәтле, куркыныч сүз. Бу хәбәр барлык гаиләне дә тетрәндергән. Бөек Ватан сугышы тәмамланганга 78 ел вакыт үтсә дә, аның хатирәләре күңелләргә тирән сеңеп калган. Язлар җитү белән, Җиңү бәйрәмен билгеләп үткәндә, бу выкыйгалар кабат искә төшә./p pДәһшәтлесугышМәмәтмәктәбенең ветеран укытучысы, сугышчорыбаласыВәлиеваЛәләНурикызыгаиләсендәчитләтепүтми. Аларга да сугышның ачысынтатырга туры килә. Бөек Җиңү көннәрендә Ләлә апа белән очрашулар үткәрәбез. Ул укучыларга бу авыр еллар турында тетрәнеп сөйли, хатирәләре белән уртаклаша:/p p“... Мин 1939 елның 20 октябрендә Алабуга районы Камай авылында тудым. Бик кечкенә чаклар истә калмаган. 4-5 яшьләрдә илдәге куркыныч хәлләрне аңлый башлаган идем инде. Әти сугышта. Аңардан өчпочмаклы хатлар алып торабыз. Әни янында без ике бала. Яшәү авыр. Ашарга да такы-токы гына. Әни балалар бакчасында тәрбияче булып эшли. Ул эштә чакта, Марсель абыем белән авыл кырыендагы елгадан балык та тотык, урманнан балтырган, какы, җиләк җыюлар да калмады. Шулай тамак туйдырып яшәдек. Барысына да түзәбез, сугыш кына бетсен./p pСугыш беткәндә миңа 6 яшь иде. Әтидән хатлар да туктады. Без түземсезлек белән аның кайтуын көтәбез. Көн саен авыл балалары белән җыелышып, басу капкасы янына барабыз. Һәркем үз әтисен көтә. Берәр солдат күренсә, “Минем әти!” – дип каршысына йөгерәбез. Кемнеке булса да, сөенәбез. Үзебезнеке булмагач, күңел дә төшә инде. Бөтен гаиләбез белән әтине 1949 елга кадәр көтеп яшәдек. Хәбәрсез югалган хәбәрен алгач та, көтүдән туктамадык, гомер буе кайтыр дип өметләнеп яшәдек. Ләкин ул кайтмады./p pӘни янында эшләүче кыз янына бер солдат кайтты. Ул миңа багышлап шигырь язды. Мин ул шигырьне ятлап, сәхнәләрдән сөйләп йөрдем. Бу кеше шагыйрь булган икән. Мин аны соңыннан, еллар үткәч кенә белдем. Исемен генә хәтерләмим инде. Шигырьне сезгә дә сөйләп китәм./p pМинем әти кайтмас инде./p pҮлгән сугыш кырында./p pМин уйлыйм һәркөн саен/p pГел әткәем турында./p pТаң алдыннан яфраклардан/p pКөмеш чыклар коела./p pМинем әткәй шул вакытта/p pКайтыр төсле тоела./p pБик сагындым әгәр кайтса,/p pЕлмаеп карар идем./p pКүкрәгенә шомыртларның/p pЧәчкәсен кадар идем./p pДары исе сеңгән битен/p pКочаклап үбәр идем./p pБиер идем, җырлар идем,/p pШигырьләр сыйләр идем./p pКочагына алыр иде/p pНазлы сөз сйләр иде./p p“Ләлә, кызым, үскәнсең” – дип,/p pИркәләп сөяр иде”./p p**************/p pЛәлә Нури кызы 1954 елда Камай җидееллык мәктәбен тәмамлап, Алабуга культура – агарту училищесына укырга керә. Аны тәмамлаганнан соң, Якутиядә театрда эшли. 1959 елда Алабуга дәүләт педагогия институтының филология факультетына - рус теле һәм әдәбияты белгечлегенә укырга керә. Укуы тәмамлангач, Арча районы Урта Пошалым урта мәктәбендә рус теле һәм әдәбияты фәнен укыта. Шушы авылда үзенең язмышын таба, агроном егет Җиһангир белән гаилә коралар./p p1972 елдан Әлмәт районы Мәмәт урта мәктәбендә рус теле һәм әдәбияты укытучысы булып эшли башлый. 1981-1983 елларда шушы ук мәктәпнең директоры вазифасын башкара. Шул елларда яңа мәктәпнең проекты эшләнә./p pЛәлә Нуриевна укучыларны бик ярата, алар өчен ул тәрбияче дә, укытучы да, сердәш тә була. Рус телен укыту зур һөнәри осталык, түземлелек таләп итә. Ул даими эзләнеп, дәресләрен мавыктыргыч итеп уздыра. Укучылары белән даими аралашып яши, ике арада элемтә өзелми. 80 яшьлек юбилеен беренче чыгарылыш укучылары Казанда зурлап үздыралар. Үзләре дә лаеклы ялдагы “балалар” укытучы апаларын шулай хөрмәтлиләр./p pТырыш хезмәте өчен Ләлә апа ТАССР мәгариф министрлыгының Почет грамотасы, ВЛКСМ Үзәк комитетының мактау грамотасы, Әлмәт районы мәгариф идарәсе, шәһәр администрациясенең бик күп санлы грамоталары, Мактау кәгазьләре һәм “Хезмәт ветераны” медале белән бүләкләнгән./p p /p pМәмәт мәктәбенең туган тел (татар теле) укытучысы Л.Н.Ситдикова./p p (Ветеран укытучы белән очрашуны 6 сыйныф укучылары/p pбелән Миннегалимова Г.Ф. оештырды)./p p /p
Источник:
https://tatfrontu.ru/node/919674
